Projeler

Kolayı var

Uygun maliyetle ve işe yarar bir hayvan durağı yapmak istiyorsanız…

Kirlilikten, hastalıklardan, ilaç ve veteriner masraflarından, kötü kokulardan, hayvanların zayıf ve verimsiz kalmasından, etlerinin ve sütlerinin lezzetsiz ve verimsiz olmasından, sineklerden, tırnak hastalıklarından, deri iltihaplarından, iç ve dış parazitlerden ve daha pek çok vahim sorundan tek hamlede kurtulmak istiyorsanız…

Daha önce anlattığım çember şekilli hayvan duraklarını kullanacaksınız.

Bu durak sistemini bir adım öteye de götürebilirsiniz.

Lunaparklarda bulunan, ahtapot denilen sistemi temsili görüntü olarak paylaşıyorum. Durağın merkezinde bu sistem yapılacak. Ahtapot kolları gibi aşağı yukarı hareket eden kollar olacak. Dilimler, merkez/ota nokta sabit kalarak, durağın dış hattı serbest kalarak yukarı doğru kalkacak.

Yani dilimlerin altını üstüne getirmek isterken, önce dilimler yukarı kalkmış olacak, yukarı doğru kalkık iken dilimlerin altı üstüne doğru çevrilecek ve sonra aşağı inip yerine oturacak.

Böylece, dilimleri sabit tutan ama dilim dönmesi gerektiğinde geri çekilen tırnaklara/pimlere ihtiyaç kalmayacak.

Yukarıdaki resimde majenta rengiyle çizilmiş çizgilerin olduğu hatlar, aşağıdan yukarı doğru hep duvar olacak. Üçgen dilimlerin iki uzun yanı, o duvarların üzerine oturacak. Bu da dilimlerde esnemeye, gıcırdamaya, tırnak/pim sistemi ile uğraşmaya çare olacak. Ayrıca bu teknik sayesinde dilimler daha az, daha ince, daha hafif malzemeyle yapılabilecek. Bu da iktisat sağlayacak. Dilimleri pimlerin/tırnakların değil de çok sayıda sabit duvarın taşıması da hem güvenliği hem de kullanma ömrünü çok artıracak.

Böyle dilim dilim yukarı kaldırılan, altı üstüne getirilen bir durağı, elektrik, motor, hidrolik sistem kullanarak yapmak en doğrusu ama istendiğinde böyle bir sistem manuel/elle tahrik edilecek şekilde de imal edilebilir. Arabalarda kullanılan elle/ayakla tahrik edilen krikolar misali…

Aslında mevcut teknolojiler arasında daha kolay bir çare de var. O üçgen dilimlerin dış hattına gelen bir besici, çok fazla kuvvet uygulamadan, dilimi tutup oradan yukarı doğru kaldırabilir. Biraz kaldırdıktan sonra altını üstüne getirerek yani çevirerek yerine tekrar oturtabilir. Hiç motora, elektriğe ya da kriko gibi elle/ayakla tahrik etmeye ihtiyaç duymadan da bu yapılabilir. Yeter ki yapılmak istensin.

Bu çeşit durakta, dilimlerin altında sabit ve sağlam duvarlar olduğu için, dilimlere alttan tazyikli su tutacak fıskıye sistemi de kolayca montajlanabilir.

Bu sistem, biraz daha farklı bir bakış açısıyla yapılırsa…

Üçgen dilimler yerine tam dikdörgen dilimler şeklinde yapılırsa…

Dilimlerin/panellerin hafif, sağlam ve uzun ömürlü olması da sağlanırsa…

Aynı şekilde bir yanından yukarı doğru besici tarafından kaldırılıp her bir dikdörtgen parçanın kolayca altı üstüne getirilirse…

Bunun iki ayrı modeli olursa…

İkinci modelde elektrik, motor gücü kullanılmadan da dilimler insan gücüyle kolayca kaldırılabilir ve çevrilebilirse…

Beton duvarların uygun noktalarına, dilimleri/panelleri taziykli suyla temizleyen sistem yerleştirilirse…

Beton duvarlar arasına düşen dışkının, idrarın ve suyun hiç beklemeden dışarı akması için, duvarlar arasındaki zemin meyilli/eğimli yapılırsa…

Dar imkanlarla besicilik yapmak isteyenler için de geniş imkanlarla yapmak isteyenler için de çok verimli bir teknik olur.

Bu sistem büyükbaş hayvanlar için de koyun ve keçiler için de kanatlılar için de tavşanlar için de kullanılabilir. Beslenecek hayvana göre beton kalınlığı/mukavemeti, panel kalınlığı/mukavemeti tercih edilir.

Uzun hat boyunca hayvanlar rahat rahat yayılırlar, hareket ederler. Temizlik vakti gelince besici hayvanları ileri doğru sürer, sıkıştırır. Hattın ilk yarısındaki panelleri tek tek kaldırır ve ters çevirir. Sonra hayvanları hattın temizlenmiş olan yarısına sürer, sıkıştırır. Kirli olan diğer yarıda da panelleri ters çevirir. Sonra da tek bir vanayı eliyle açar, bütün panellerin altında aynı anda tazyikli su basılır, panellerin aşağıda kalan kirli yüzeyleri yıkanır. Sonra besici vanayı eliyle kapatır.

Hayvanlar işedikçe, idrarları hiç beklemeden aşağı aksın diye… Panellerin yüzeylerinde izler/çizikler açılır. Bunlar, belli aralıklarla açılmış olan deliklere bağlanır. O delikler gayet dar delikler olsalar da panelin yüzeyindeki idrarı kısa sürde aşağı akıtırlar.

Bu, öyle bir sistem ki imkanları dar olanlar, bu sistemi sadece beton duvarlar ve ahşap paneller ile bazı ahşap parçalar kullanarak bile yapabilirler. İki hayvan durağı sırası/hattı arasında kalan yollarda da bu teknik kullanılabilir. O yollarda, hiçbir işe yaramayan ve temiz tutmayan kızak sistemi kullanılmaz olur ama yine de yollar daima tertemiz kalır.

Bunun bir adım ilerisi ise şu… Hem hayvanlar yattıklarında zarar vermeyecek hem de hayvanlar yürüdükçe tırnaklarının törpülenmesini sağlayacak bir kaplama geliştirmek. O kaplamayı panellerin iki yüzeyine de yerleştirmek/sabitlemek…

Tekrarlara girmedim. Bu anlattıklarım sayesinde işletmede hiç zorlanılmadan ve düzenli olarak atık toplanacak, o atıkları biogaz tanklarına doğru otomatik olarak akıp gidecek. Biogaz tanklarına dışkının/atığın haricinde zaten su eklenmesi gerektiği için, sistemin en başından itibaren tazyikli su kullanmak, ek bir masrafa dahi sebep olmayacak. Temizlik için kullanılan su boşa gitmeyecek.

Toplu halde hayvan nakil etmekte, taşımakta kullanılan büyük gemilerde de bu zemin tekniği kullanılırsa…

Hayvanlar tıkabasa doldurulmayıp da hareket edebilecekleri alan bırakılırsa…

O gemilerdeki koku, bakteri/mikrop, hastalık, hayvan ölümü sorunları temelden çözülür.

Bu zemin tekniği ile bütün hayvan atıkları bir kazana neredeyse tam otomatik olarak toplanır ve atıkların yol boyunca denize atılmasına da gerek kalmaz.

Güvertede bulunan, güneş ışınlarını güçlendirerek hedef noktaya gönderen mercek ya da güneş küresi sistemi sayesinde yüksek ısı elde edilir. O ısı ile atık kazanı kaynatılır. Sıvı kısmın buharlaşması, geriye kuru ve çok değerli gübrenin kalması sağlanır. Bu gübre de ek gelir demektir. Nakliye gemisi, haftalar süren yol boyunca, iyi paraya satabileceği gübre elde edebilir.

Üstelik atık kazanının kaynatılması sırasında sadece su buharı değil, metan gazı da çıkar. Bunu ayrıştıran sistemi de eklerse, sürekli metan gazı elde eder. O gazı da satabilir ya da yol boyunca yakıt olarak yakabilir. Metan gazı ile çalışan jeneratörleri bulunur, jeneratörlerinde ürettiği yüksek güçteki eletriği ise gemi içindeki otomatik temizlik ve zemin sistemini, ayrıca havalandırma/serinletme ya da ısıtma sistemini beslemekte kullanır. Ayrıca geminin ek çarklarını çevirmekte ve geminin hızını artırmakta kullanır.

istenirse gemi haftalar süre yolculuk boyunca, belli başlı limanlara uğrayarak, o ana kadar ürettiği gübreyi ve gazı satabilir.

Bu zemin tekniği, bir ucundan kalkıp inen kollar yerine, biraz daha geliştirilmiş haliyle kullanılırsa…

AVM’lerden metro istasyonlarına, yolcu gemilerinden bazı fabrikalara ve hastahanelere, bazı özel/yoğun ve çok yıpranan yollara kadar, çok değişik alanlarda da kullanılabilir.

Metro istasyonlarındaki uzun tünellerden örnek vermek gerekirse… Çok yüksek sayıda insan orada yürüyor. Hem sık temizlik gerekiyor, hem de o temizliği düzenli yapmak için gereken vakit, boşluk, sakinlik bulunamıyor. Kısa sürede büyük alanları temizlemek için çok fazla insan ve araç gücünün hazır bulundurulması hem çok masraflı oluyor hem de kargaşaya sebep oluyor ve sorunu yine çözmüyor.

Bunun yerine, kontrol biriminde masa başı çalışan kişiler, kamera sistemi ile bir yolu/hattı takip edecekler. En uygun anda yolun başındaki setleri otomatik olarak kapatacaklar. Ya da o kısımda vazifeli olan çalışanlara bu talimatı verecekler ve vazifeliler yolu kapatacaklar. En geç bir dakika içinde (çoğunlukla yarım dakika bile sürmeyecek) o çok uzun hat boyunca zemindeki bütün paneller yukarı kalkacak, altı üstüne gelecek ve sonra tekrar yerine oturacak.

Sonra yolun başındaki set hemen tek tuşla ya da talimatla kaldırılacak. İnsanlar en geç bir dakika içinde yollarına devam edecekler. Aşağı doğru döndürülen yüzeyler de tazyikli su ile otomatik olarak ve en geç birkaç dakika içinde tamamen yıkanmış olacaklar.

Hiç temizlik işçisi yok. Hiç insan gücü yok. Hiç tekerlekli araçlar, paspaslar yok. Yolcuların çarpması, küçük araçların devrilmesi sorunu yok.

Üstelik her gün yoğun şekilde kullanılan yollarda sık yıpranma/aşınma olur. Panellerin yüzeyinde kullanılan kaplama malzemesi de kolayca değiştirilebilir özellikte olacak. İnsanların ayaklarının kaymayacağı, ideal yumuşaklıkta da olacak. Orada yürüyen insanlar çok rahat hissedecekler. Koşarken düşen çocuklar da hiç sorun yaşamayacaklar.

Bir adım ötesi de var. Bu paneller biraz daha gelişmiş şartlarda imal edilirse, üstünde yürüyen insanların adımlarıyla oluşacak basınç, elektrik üretmekte kullanılır.

Üzerindeki kar birikmesi ve ayrıca buzlanma olması istenmeyen yüzeylerde de bu sistem kullanılabilir. Kar birikmemesi ve buzlanma olmaması için gerekli sıklıkla panellerin altı üstüne getirilir.

Akademi Dergisi | Mehmet Fahri Sertkaya

Leave A Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir